Guovllupsykiatralaš fálaldagat – ovttadássásaš fálaldagat?

Dearvvašvuodageahcu Raportta 3/2010 coahkkáigeassu

2008:s ja 2009:s cadahuvvui bearráigeahccu 56 riikka guovllupsykiatralaš guovddážiin (dárogillii DPS).  Bearráigeahcu cadahedje regiovnnalaš geahccojoavkkut main fárus ledje maiddái psykologaspesialista ja psykiater olggobeale fágadárkkisteaddjin. Raporta coahkkáigeassá bohtosiid geahcuin mat leat cadahuvvon 28 DPS:s 2008:s ja 28 DPS:s 2009:s. Raporta addá ollislaš gova gávnnahemiin, ja das leat maiddái Stáhta dearvvašvuodageahcu árvvoštallamat ja ávžžuhusat.

Bearráigeahccu cájeha ahte golmma njealjádasoasis dárkkistuvvon DPS:in leat gávnnahuvvon váilevašvuodat ovtta dahje eanet iskojuvvon surggiin. Gávnnaheamit dovddahit ahte leat headjuvuodat ja váilevašvuodat DPS:id organiseremis, stivrejumis ja jodiheamis ja vejolašvuodas oažžut dárbbašlaš dearvvašvuodaveahki masa lea vuoigatvuohta. Leat maid headjuvuodat ja váilevašvuodat spesialistagelbbolašvuoda oažžuma ja geavaheami hárrái, ja pasieantadivššu kvalitehta hárrái. DPS:id jodiheddjiin ja dearvvašvuodadoaimmahagain ii leat doarvái buorre kontrolla ja cuovvoleapmi sihkkarastin dihte ovttadássásaš ja bealuštahtti bálvalusaid.

Badjel bealis iskojuvvon DPS:in eai lean pasieantacujuhusat álo árvvoštallojuvvon ja vuoruhuvvon nu movt láhkamearrádusain eaktuduvvo. Sullii bealli DPS:in eai sihkkarastán ge álo bealuštahtti cielggadeami, dikšuma ja pasieanttaid cuovvoleami. Dát sáhttá dagahit ahte pasieanttaid veahkkedárbu ii árvvoštallojuvvo, ja ahte pasieanttat main leat duodalaš psykalaš gillámušat, eai fuomášuvvo eai ge oacco mearreáiggi sisa dárbbašlaš divššu mas lea doarvái kvalitehta.