Gárrenmirkogeavaheddjiid dearvvašvuodaváttisvuodat ja dearvvašvuodabálvalusa fálaldagat bajit geahccoperspektiivvas. Guovddáš diehtogálduid árvvoštallan.
Dearvvašvuodageahcu raporta 2/2005 oanehis coahkkáigeassu
Raporttas cujuhuvvo guovddáš diehtogálduide gárrenmirkogeavaheddjiid dearvvašvuodadilálašvuoda birra, ja muitaluvvo dearvvašvuodabálvalusaid birra maid dát divššohasat ožžot ja man muddui bálvalusat leat fállun. Váldodeaddu lea biddjon alkohola- ja narkotihka garra geavaheddjiide. Okta ulbmilin raporttain lea leamaš árvvoštallat man muddui olahahtti diehtogáldut gárrenmirkogeavaheami birra dahket doarvái vuodu geahccoeiseváldiide cadahit bistevaš goziheami dán suorggis.
Nubbin guovddáš ulbmilin dieduid cohkkemiin lea leamaš árvvoštallat leat go doppe suorggit gos lea stuora várra bázahallat dearvvašvuodapolitihkalaš mihtuid ja eiseváldiid gáibádusaid ektui.
Diedut mat leat cohkkejuvvon, cájehit ahte:
- Olahahtti kártenvuogádat, registarat ja eará státistihkat leat menddo váilevaccat dasa ahte sáhttit oktiilaccat cadahit geacu gárrenmirkosuorggis.
- Dat materiála mii lea cohkkejuvvon guovddáš ja guovllulaš geahccodoaimmain, iešgudet dutkanraporttain, almmuhemiin jna. cájehit ahte geahcu árvvoštallamiid mielde ii leat dilli doarvái buorre gárrenmirko-geavaheddjid dearvvašvuodadilálašvuoda ja daid fálaldagaid hárrái maid sii ožžot.
- Váldogovva lea ahte ollu gárrenmirkogeavaheaddjit eai oacco bálvalusaid maid dárbbašivcce. Erenoamáš fuolastuhttin leat váilevaš bálvalusat garra gárrenmirkogeavaheddjiide, sin dearvvašvuodaváttisvuodaid ektui ja dan ektui go sin gaskkas leat ollu duodalaš psyhkalaš ja somáhtalaš gillámušat ja jápmin deaivida dávjjit go eará joavkkuin.
Dearvvašvuodageahccu áigu gárrenvuodasuorggi viidáset geahcus erenoamážit calmmis atnit bálvalusaid olamuttu, dikšunfálaldagaid dohkálašvuoda, dikšunásahusaid siskkáldas ja gaskaneas ovttasdoaibmama, ja movt bálvalusat lágidit dilálašvuodaid mieldeváikkuheapmái, diehtogaskkusteapmái ja miediheapmái.