“Det gjelder livet“ (Heaggamávssolaš) Čoahkkáigeassi riikkaviidosaš geahčus 2016:s. Suohkaniid dearvvašvuođa- ja fuolahusbálvalusat doaimmashehttejuvvon olbmuide
Čoahkkáigeassu Dearvvašvuođageahču raporttas 4/2017
Fylkkamánnit čađahedje 2016:s riikkaviidosaš geahču suohkaniid dearvvašvuođa- ja fuolahusbálvalusain doaimmashehttejuvvon olbmuide. Geahčču čađahuvvui 57 suohkanis. 12 suohkanis eai gávdnon láhkarihkkumat, ja dan eará 45 suohkanis gávdne fylkkamánnit muhtin oalle duođalaš váilevuođaid. Fylkkamánnit jearahalle badjel 200 geavaheaddji ja birrasiid 70 ovddasteaddji geavaheddjiide geat ieža eai sáhte iežaset vásáhusaid muitalit.
Fylkkamánnit gávnnahedje ahte persovnnalaš assisteantadoaibma lei máŋgga sajis váilevaš ja unnán heivehuvvon ovttaskas geavaheddjiide. Fylkkamánnit čujuhedje ahte olu bargiin lei unnán gelbbolašvuohta, ii ge lean čađahuvvon plánavuloš oahpaheapmi. Bálvalusa addin sáhtii leat unnán systemáhtalaš ja dain lei váilevaš ja bieđgguid dokumenteren. Bargit sáhtte leat ožžon unnán dieđuid daid geavaheddjiid birra geaid galget veahkehit ja das maid sii galget doaimmahit. Olu sajiin ii vuhtton ahte geavaheaddji beassá ieš váikkuhit, ja lagamusat ja válddi fuolaheaddjit dávjá eai diehtán doarvái dasa ahte sáhttit áimmahuššat geavaheddjiid beroštumiid.
Dearvvašvuođasuorggis gávdne fylkkamánnit ahte dieđut geavaheddjiid dearvvašvuođadili birra ledje hui váddása duohken, ja ahte bargiin lei unnán diehtu iešguđetge geavaheddjiid dearvvašvuođadili birra ja das makkár rievdamiid sii galggaše áicat dahje dokumenteret. Máŋgga suohkanis fuomášuvvojedje maid váilevuođat dálkkasgieđahallamis, ovdamearkka dihte ledje eahpečielga ovddasvástádusčielggadeamit, váilevaš dárkkisteapmi dálkasiid juohkimis ja váilevaš gelbbolašvuohta sis geat lágidit ja juhket dálkasiid.
Fylkkamánnit čuovvolit juohke suohkana gos gávdnojedje láhkarihkkumat. Dearvvašvuođageahčču ávžžuha suohkaniid, gos ii leat leamaš geahčču, atnit dán geahču vásáhusaid vuođđun árvvoštallat ahte čuvvot go sin iežaset geavat ja stivrenvuogádagat láhkamearrádusaid.