«Gahpir oaivvis?» Čoahkkáigeassu riikkaviidosaš geahčus: suohkaniid bargu sosiála bálvalusaid dáfus NAV olis 2015 ja 2016 – bálvalusaid dieđiheapmi, rávvagat ja bagadeapmi ja ekonomalaš doarjja olbmuide gaskkal 17 ja 23 jagi

Eanas nuorat Norggas leat barggus dahje oahpus, muhto soapmásat dárbbašit sosiála bálvalusaid oanehit dahje guhkit áiggi vai besset bargui dahje eará doibmii.

Riikka fylkkamánnit čađahedje 71 bearráigeahču oktiibuot 73 suohkanis ja gávpotoasis 2015:s ja 2016:s. Dan olis gávnnahuvvojedje láhkarihkkumiid 43 suohkanis. Dasa lassin leat 150 suohkana ieža guorahallan iežaset doaimma seamma surggiin go maid bearráigeahčču guorahalai. Dat maid suohkanat fuomášedje iežaset bálvalusain lea buori muddui seamma go maid bearráigeahčču fuomášii.

Fylkkamánnit leat maid gávnnahan váilevašvuođaid surggiin mat leat deaŧalaččaid nuoraide geat dárbbašit sosiála bálvalusaid. Leat gávdnon váilevašvuođat ovttaskas nuoraid dilálašvuođa kártemis, ja geavaheaddjit besset unnán ieža váikkuhit. Dát lea duođalaš danne go ii leat vejolaš oaidnit ožžot go nuorat daid bálvalusaid maid dárbbašit ja maidda lea vuoigatvuohta. Máŋga suohkana eai čuovo systemáhtalaččat mielde addojuvvojit go bálvalusat ja mo dat láhččojuvvojit, ja danne eai čađahuvvo doaimmat mat sáhtáše eastadit dahje njulget boasttuvuođaid maid čuožžilit.

Fylkkamánnit čuovvolit suohkaniid main leat váilevašvuođat, dassážii go áššit leat njuolgan. Stáhta dearvvašvuođageahčču ávžžuha buot suohkaniid ja NAV-kantuvrraid guorahallat iežaset vuogi dán raportta gávdnosiid olis, ja čađahit dan mii lea dárbbašlaš dasa ahte nuoraide láhččojuvvo buorre vuođđu olahit aktiiva ollesolbmoeallima.